Idea Uniwersytetu Ludowego zrodziła się w XIX wieku w małym rolniczym kraju skandynawskim. Genialny Grundtvig, który dla swoich rodaków – Duńczyków, jest równie ważny jak inny jego krajan - Hans Christian Andersen, zaproponował formę edukacji dorosłych, którą nazwał FolkHøjskole. Adresował ją przede wszystkim do mieszkańców wsi, rolników, których możliwości kształcenia były niewielkie z racji barier: ekonomicznych i geograficznych, a których chciał uczyć aktywnego, twórczego, zaangażowanego życia. Metoda ta była odpowiedzią na skostniały system edukacji i przyniosła na duńską wieś autentyczne społeczno-kulturalne ożywienie.
W Polsce metoda ta upowszechniła się w okresie międzywojennym za sprawą takich ludzi jak Ignacy Solarz, który umiał wyłuskać najistotniejsze ziarno tej idei i przeszczepić je na polską glebę. Uniwersytety Ludowe powstawały i rozwijały się jeszcze w okresie PRL-u. Paradoksalnie w czasie transformacji - w latach 90-tych – kiedy wydawało się, że mogłyby przeżyć swoją drugą młodość – doświadczyły w Polsce poważnego regresu. Wiele jest przyczyn i nie miejsce tu na takie analizy, niemniej w naszym przekonaniu metoda edukacji grundtvigowskiej (jak nazywa się pedagogikę wypracowaną w Uniwersytetach Ludowych) znakomicie odpowiada na potrzeby współczesności i warta jest odrodzenia. Potwierdza to doświadczenie krajów skandynawskich i niemieckojęzycznych, gdzie te formy edukacji dalej znakomicie się sprawdzają.
Podstawowe założenia tej metody to:
- uczenie się przez praktykę,
- znaczenie żywego słowa w przekazie wiedzy i doświadczenia,
- budzenie w uczniach motywacji do rozwoju, odwagi poszukiwania i odkrywania swoich talentów i powołania,
- partnerstwo nauczycieli i uczniów,
- holistyczny charakter edukacji (łączenie różnych obszarów wiedzy i doświadczenia).
W tworzonym przez nas Ekologicznym Uniwersytecie Ludowym tematem przewodnim będzie rolnictwo ekologiczne. Chcemy poprzez praktyki w najciekawszych gospodarstwach ekologicznych w Polsce oraz zjazdy wszystkich studentów przybliżyć – stosując wymienione powyżej założenia – zawód rolnika ekologicznego w kontekście globalnym, regionalnym i lokalnym. Pokazać piękno i sens tej pracy, nie ukrywając trudów i niepowodzeń, jakie mogą być udziałem każdego, kto podejmie wysiłek podążania tą drogą. Chcemy każdego młodego człowieka, który zdecyduje się podjąć naukę na naszym Uniwersytecie, wyposażyć w niezbędną wiedzę i umiejętności, aby mógł samodzielnie rozpocząć własną ekologiczną inicjatywę na wsi.